Ząbkowanie, czyli wyrzynanie się zębów mlecznych, u donoszonych niemowląt rozpoczyna się zwykle między 5 a 10 miesiącem życia dziecka. U wcześniaków proces ten może przebiegać nieco później. O opóźnionym ząbkowaniu mówimy wtedy, gdy pierwszy ząb nie pojawia się przed ukończeniem przez dziecko 12 miesiąca życia. Jeżeli chodzi o kolejność wyrzynania się mleczaków, na początku możemy spodziewać się siekaczy przyśrodkowych, czyli jedynek. W następnej kolejności pojawiają się odpowiednio: siekacze boczne – dwójki, trzonowce pierwsze – czwórki oraz kły, czyli trójki. Piątki, czyli trzonowce drugie, wyrzynają się około 2-3 roku życia dziecka.
Jakie objawy mogą towarzyszyć dziecku podczas ząbkowania?
Rosnące zęby drażnią tkanki miękkie jamy ustnej, przez co dziecko odczuwa ból, dyskomfort i swędzenie dziąseł. Manifestuje te dolegliwości płaczem, rozdrażnieniem, nadmiernym ślinieniem się, problemami ze snem i z przyjmowaniem posiłków. Śluzówka dziąsła w okolicy wyrzynającego się zęba może być nieco zaczerwieniona i obrzęknięta. Możemy także zauważyć, że dziecko częściej wkłada do buzi rączki lub twarde przedmioty, np. zabawki. Normalnym objawem towarzyszącym ząbkowaniu jest podwyższenie temperatury ciała. Pamiętajmy jednak, że gorączka powyżej 38,5 st. Celsjusza wskazuje raczej na infekcję, gdyż ząbkowanie typowo nie powoduje aż tak znacznego podwyższenia temperatury ciała.
Metody niefarmakologiczne łagodzenia objawów ząbkowania
Jedną z częściej zalecanych metod niefarmakologicznego zwalczania dolegliwości związanych z wyrzynaniem się zębów mlecznych jest masaż dziąseł. Może być przeprowadzony przez rodzica lub opiekuna przy pomocy specjalnej silikonowej nakładki na palec lub jałowej wilgotnej gazy nawiniętej na palec. Obolałe dziąsła można przemywać łagodzącym naparem z rumianku. Dobrze sprawdza się podawanie dziecku schłodzonych gryzaczków. Nie powinny być one jednak za bardzo schłodzone lub zamrożone. Za każdym razem powinny zostać dobrze umyte, aby nie narażać niemowlęcia na niepotrzebny kontakt z czynnikami infekcyjnymi.
Pomoc z apteki
Na aptecznych półkach znajdziemy szereg preparatów przeznaczonych dla ząbkujących dzieci. Wybierając lek dla naszego malucha zwracajmy uwagę na składy preparatów. Niektóre z nich zawierają substancje miejscowo znieczulające, np. lidokainę czy benzokainę.FDA ( ostrzega przed ich stosowaniem u dzieci w pierwszych latach życia. Krótkotrwałe działanie tego typu leków (15-30 min) daje możliwość łatwego przedawkowania i w ten sposób stwarza ryzyko poważnych powikłań. Pomocny w okresie ząbkowania może być wyrób medyczny Anaftin® Baby Żel na ząbkowanie , który zmniejsza dyskomfort i ból oraz zaczerwienienie zmienionych miejsc. .. Miękka szczoteczka jego aplikatora delikatnie masuje dziąsła. Produkt nie zawiera środków znieczulających miejscowo, alkoholu i cukru, ma przyjemny bananowy smak, nie powoduje szczypania i pieczenia podczas aplikacji..
Higiena przede wszystkim
Podrażnienia powstające na dziąsłach podczas ząbkowania mogą stanowić wrota infekcji. Dlatego w czasie wyrzynania się zębów szczególnie należy dbać o czystość zabawek, gryzaków i innych przedmiotów którymi otoczone jest dziecko. Codziennie należy delikatnie czyścić jamę ustną maleństwa jałową gazą lub specjalną nakładką na palec, aby usunąć resztki pokarmu i osad. Gdy pojawiają się zęby, należy szczotkować je specjalną szczoteczką przy użycia pasty do zębów przeznaczonej dla niemowląt.