Cukrzyca ciążowa, czyli zwiększenie stężenia glukozy we krwi wywołane zaburzeniami tolerancji węglowodanów. Zazwyczaj rozpoznawana jest w okresie pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży. Zwykle mija ona po porodzie.
Bywa jednak, że cukrzyca rozpoznana zostaje we wcześniejszych tygodniach ciąży i może wskazywać albo na cukrzycę typu 2, która nie została zdiagnozowana przed ciążą albo na cukrzycę typu 1, która w ciąży zaczyna postępować.
Czynniki ryzyka wystąpienia cukrzycy ciążowej:
- wystąpienie cukrzycy ciążowej w poprzednich ciążach
- wiek kobiety powyżej 35 roku życia
- nadwaga, otyłość
- nadciśnienie tętnicze przed ciążą
- więcej, niż dwa porody
- urodzenie dziecka o wadze powyżej 4 kg
- urodzenie dziecka z wadą rozwojową
- zgony wewnątrzmaciczne
- występowanie w rodzinie cukrzycy typu 2
- zespół policystycznych jajników
Są jednak kobiety, u których występuje cukrzyca ciążowa mimo, że nie należą one do grupy podwyższonego ryzyka. Należy to wówczas potraktować, jako sygnał od organizmu, że istnieją najprawdopodobniej predyspozycje genetyczne, do występowania zaburzeń gospodarki cukrowej. Oznacza to, że w przyszłości może dojść do wystąpienia cukrzycy typu 2.
Jak rozpoznaje się cukrzycę ciążową
Cukrzyca ciążowa z reguły nie daje objawów. Dlatego wykonywane są prewencyjne badania u kobiet w ciąży, mające na celu rozpoznanie zaburzeń tolerancji węglowodanów.
W zależności od tego, czy u ciężarnej występują czynniki ryzyka rozwoju cukrzycy ciążowej, lekarz ginekolog prowadzący ciążę zleca wykonanie badań cukrzycowych we wcześniejszym lub późniejszym etapie ciąży.
Badanie wykonywane jest albo za pomocą doustnego testu tolerancji glukozy (w przypadku pierwszej grupy kobiet w ciąży) albo poprzez wykonanie badania na czczo (u kobiet bez ryzyka rozwoju cukrzycy ciążowej).
Żeby testy obciążenia glukozą dały wiarygodne wyniki, ciężarna przed przystąpieniem do badania powinna zastosować się do kilku ważnych zasad:
- przed wykonaniem testu odżywiać się jak do tej pory. Stosowanie diety cukrzycowej w czasie wykonywania testu może pokazać niemiarodajny wynik.
- test nie powinien być wykonywany w czasie gorączki, infekcji i ostrych zachorowań
- pierwsze pobranie krwi następuje na czczo i po minimum 8 godzinach od spożycia ostatniego posiłku i wypicia płynu
- po pobraniu krwi na czczo, ciężarna powinna wypić 75 g glukozy rozpuszczonej w 250–300 ml wody (bez dodatków) w ciągu 5 minut
- przez 2 godziny po wypiciu glukozy, ciężarna kobieta powinna oczekiwać w pozycji siedzącej lub leżącej na kolejne pobranie krwi. Aktywność fizyczna bowiem wpływa negatywnie na wyniki testu glukozowego.
- podczas 2 godzin oczekiwania na kolejny pomiar, nie wolno spożywać posiłków, pić płynów ani palić papierosów.
Aby zwiększyć komfort przyszłej mamy podczas przerwy pomiędzy pomiarami, można glukozę rozpuścić w ciepłej wodzie, a sama ciężarna może oczekiwać w pozycji leżącej. Nie jest zalecane dodawanie do roztworu ani spożywanie cytryny. Dalsze postępowanie zależne jest od uzyskanych wyników badań.
Postępowanie po rozpoznaniu cukrzycy ciążowej
Przy cukrzycy ciążowej podstawą leczenia jest zastosowanie diety dedykowanej kobietom w ciąży. Różni się ona od diety dla osób chorujących na cukrzycę typu 1 czy 2 i jest też zależna od tego, czy jest to ciąża pojedyncza czy mnoga.
Źródło: Macromedica – USG Ginekologiczne
