Nerwica serca to określenie na dolegliwości ze strony układu krążenia związane ze stresem i napięciem emocjonalnym. Nie jest związana z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu tego narządu i nie występuje jako jednostka chorobowa.
Czym jest nerwica serca?
Nerwica serca jest potocznym określeniem używanym do nazwania zespołu różnych objawów ze strony układu krążenia związanych z dużym stresem, napięciem emocjonalnym lub lękiem. W fachowej nomenklaturze medycznej schorzenie to nie występuje jako jednostka chorobowa. Zgłaszane przez chorych dolegliwości są klasyfikowane jako zaburzenia nerwicowe z somatyzacją.
Nerwica serca nie jest związana z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu tego narządu. Dolegliwości ze strony układu sercowo-naczyniowego są jedynie manifestacją problemów dotyczących sfery psychicznej. Najczęstszą przyczyną są stany zwiększonego stresu, napięcia emocjonalnego i przemęczenia. Na pojawienie się nerwicy serca szczególnie narażone są osoby, które nie potrafią poradzić sobie z trudnościami, mają szybkie tempo życia, towarzyszy im niepokój lub lęk. Schorzenie to najczęściej diagnozuje się u ludzi młodych.
Jak objawia się nerwica serca?
Nerwica serca manifestuje się dolegliwościami ze strony układu krążenia. Najczęściej zgłaszane przez pacjentów objawy to:
- ból w klatce piersiowej – może mieć charakter kłucia, ucisku lub gniecenia i utrzymywać się nawet kilka dni,
- przyspieszone bicie serca, które jest odczuwane jako nieprzyjemne,
- nieregularne bicie serca,
- podwyższone ciśnienie tętnicze.
Dodatkowo pacjent może zgłaszać uczucie ogólnego osłabienia, drętwienia całego ciała, zawroty głowy, uderzenia gorąca, wzmożoną potliwość i trudności ze złapaniem oddechu. Pojawiają się także zaburzenia koncentracji, pamięci i skupienia uwagi. Nierzadko dochodzi do omdleń, wymiotów lub biegunki.
Poza dolegliwościami somatycznymi osoba z nerwicą serca odczuwa bardzo silny stres, poczucie zagrożenia i wzmożone napięcie psychiczne. Może pojawić się także atak paniki – nagły, krótkotrwały, duży lęk, któremu towarzyszy strach przed śmiercią i uczucie odrealnienia. Nieleczona nerwica serca narasta, przez co nawet najmniejsza trudność powoduje wystąpienie dolegliwości. Pacjent może izolować się od społeczeństwa, zaniedbywać obowiązki lub popaść w uzależnienie, mieć problemy ze snem, stany depresyjne i myśli samobójcze.
Leczenie nerwicy serca
Przed postawieniem diagnozy konieczne jest wykonanie badań, które wykluczają zaburzenia związane z pracą serca i układu krążenia. Podstawowymi testami diagnostycznymi są: badanie elektrokardiograficzne (EKG) serca i pobranie krwi w celu oznaczenia morfologii oraz stężenia hormonów i elektrolitów. Jeżeli wyniki są prawidłowe, można podejrzewać nerwicę serca.
Nerwica serca jest chorobą związaną z psychiką. Pomocy należy szukać u psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry. Konieczne jest rozpoczęcie psychoterapii, podczas której pacjent przepracuje ze specjalistą swoje problemy, nauczy się radzić sobie w sytuacjach stresujących i kontrolować emocje.
Ważne jest, aby osoba chora dążyła do zmiany swoich nawyków i trybu życia. Konieczne jest maksymalne ograniczenie sytuacji i bodźców wywołujących stres oraz konflikty, co niekiedy wiąże się ze zmianą pracy lub otoczenia, a także utrzymywanie regularnego planu dnia. Osobom z nerwicą zaleca się:
- spożywanie posiłków o stałych porach,
- przeznaczenie odpowiedniej ilości godzin w ciągu dnia na sen i odpoczynek,
- aktywność fizyczną (długie spacery, jogging, jazdę na rowerze, pływanie, ćwiczenia w domu lub na siłowni),
- ćwiczenia relaksacyjne, oddechowe, medytację,
- zrezygnowanie z używek (alkoholu, papierosów, kawy).
U niektórych chorych może być konieczne włączenie farmakoterapii. W leczeniu nerwicy serca stosuje się leki przeciwdepresyjne, przeciwlękowe i uspokajające. Warto jednak pamiętać, że usuwają one objawy, a nie przyczynę schorzenia, dlatego przyjmowaniu leków musi towarzyszyć psychoterapia.
